《离骚》Ly Tao《思美人》 Tư Mỹ Nhân OST – 易烊千玺 Dịch Dương Thiên Tỉ
作词：金玟岐
Lời: Kim Mân Kì
作曲：金玟岐
Sáng tác: Kim Mân Kì
编曲 ： 颜小健
Biên khúc: Nhan Tiểu Kiện
Translator: Thỏ Lam Lục.
KHÔNG REUP, KHÔNG SAO CHÉP KHI CHƯA CÓ SỰ ĐỒNG Ý CỦA NGƯỜI DỊCH.
日与夜 夏与冬 更迭难休
Rì yǔ yè xià yǔ dōng gēngdié nán xiū
Nhật dữ dạ, hạ dữ đông, canh điệt nan hưu
Ngày và đêm, hạ và đông, luân chuyển khó dừng
.
草与木 盛与衰 问美人依旧
cǎo yǔ mù shèng yǔ shuāi wèn měirén yījiù
Thảo dữ mộc, thịnh dữ suy, vấn mỹ nhân y cựu
Cỏ và cây, thịnh và suy, hỏi mỹ nhân có còn như trước?
.
流言四起的风
liúyán sìqǐ de fēng
Lưu ngôn tứ khởi đích phong
Làn gió dèm pha bay khắp bốn phương
.
撩拨君臣异梦
liáobō jūnchén yì mèng
Liêu bát quân thần dị mộng
Đồn rằng vua tôi không chung chí hướng
.
问天可否为明心而见证
wèn tiān kěfǒu wéi míng xīn ér jiànzhèng
Vấn thiên khả phủ vi minh tâm nhi kiến chứng
Hỏi trời có thể vì tấm lòng thanh bạch mà chứng giám hay không?
.
浊与清 美与陋 颠倒众生
zhuó yǔ qīngměi yǔ lòu diāndǎo zhòngshēng
Trọc dữ thanh, mỹ dữ lậu, điên đảo chúng sinh
Nhơ bẩn cùng thanh bạch, đẹp đẽ cùng xấu xa, khiến chúng sinh điên đảo
.
芷与兰 蕙与荃 难吐芳馨
zhǐ yǔ lán huì yǔ quán nán tǔ fāng xīn
Chỉ dữ lan, huệ dữ thuyên, nan thổ phương hinh
Bạch chỉ cùng mộc lan, hoa huệ cùng cỏ thuyên, khó lan tỏa hương thơm ngát (3)
.
何故逆流而上
hégù nìliú ér shàng
Hà cố nghịch lưu nhi thượng
Cớ sao phải lội ngược dòng mà đi?
.
何为孤芳自赏
hé wèi gūfāngzìshǎng
Hà vi cô phương tự thưởng
Như thế nào mới tự cho mình là thanh cao?
.
无人知晓故乡变他乡
wú rén zhīxiǎo gùxiāng biàn tāxiāng
Vô nhân tri hiểu cố hương biến tha hương
Chẳng ai hiểu được nỗi niềm quê cũ thành đất khách
.
乱世而 不群
luànshì ér bù qún
Loạn thế nhi bất quần
Thời thế loạn lạc mà chẳng cùng nhau hợp lực
.
谁可解 君意
shuí kě jiě jūnyì
Thùy khả giải quân ý
Ai có thể hiểu được ý vua?
.
云游而 远去
yúnyóu ér yuǎn qù
Vân du nhi viễn khứ
Ngao du nơi xa xăm
.
心却系 故里
xīn què xì gùlǐ
Tâm khước hệ cố lí
Lòng lại nhớ quê nhà
.
饮一句离骚别愁
yǐn yījù lísāo bié chóu
Ẩm nhất cú ly tao biệt sầu
Uống một câu “biệt ly đừng sầu muộn”
.
醉一世报国春秋
zuì yīshì bàoguó chūnqiū
Túy nhất thế báo quốc Xuân Thu
Say một đời đền nợ nước Xuân Thu
.
奈何长路漫漫上下难求
nàihé zhǎng lù mànmàn shàngxià nán qiú
Nại hà trường lộ mạn mạn thượng hạ nan cầu
Đường dài mênh mang, thiên hạ khó cầu, biết phải làm sao?
.
哀民生几多忧
āi mínshēng jǐ duō yōu
Ai dân sinh kỷ đa ưu
Thương xót bách tính biết bao ưu sầu
.
唱一句离骚别愁
chàng yījù lísāo bié chóu
Xướng nhất cú ly tao biệt sầu
Hát một câu “biệt ly chớ sầu muộn”
.
叹一声知己难留
tàn yīshēng zhījǐ nán liú
Thán nhất thanh tri kỷ nan lưu
Than một tiếng tri kỷ khó níu giữ
.
心之所善无悔 终化作灰
xīn zhī suǒ shàn wú huǐ zhōng huà zuò huī
Tâm chi sở thiện vô hối, chung hóa tác hôi
Lòng hướng thiện cuối cùng hóa thành tro bụi cũng không hối tiếc
.
此梦若颠沛
cǐ mèng ruò diānpèi
Thử mộng nhược điên phái
Giấc mộng này nếu có bị vùi dập
.
留给后人玩味
liú gěi hòu rén wànwèi
Lưu cấp hậu nhân ngoạn vị
Đành để lại cho người đời sau suy xét
.
.
浊与清 美与陋 颠倒众生
zhuó yǔ qīngměi yǔ lòu diāndǎo zhòngshēng
Trọc dữ thanh, mỹ dữ lậu, điên đảo chúng sinh
Nhơ bẩn cùng thanh bạch, đẹp đẽ cùng xấu xa, khiến chúng sinh điên đảo
.
芷与兰 蕙与荃 难吐芳馨
zhǐ yǔ lán huì yǔ quán nán tǔ fāng xīn
Chỉ dữ lan, huệ dữ thuyên, nan thổ phương hinh
Bạch chỉ cùng mộc lan, hoa huệ cùng cỏ thuyên, khó lan tỏa hương thơm ngát (3)
.
何故逆流而上
hégù nìliú ér shàng
Hà cố nghịch lưu nhi thượng
Cớ sao phải lội ngược dòng mà đi?
.
何为孤芳自赏
hé wèi gūfāngzìshǎng
Hà vi cô phương tự thưởng
Như thế nào mới tự cho mình là thanh cao?
.
无人知晓故乡变他乡
wú rén zhīxiǎo gùxiāng biàn tāxiāng
Vô nhân tri hiểu cố hương biến tha hương
Chẳng ai hiểu được nỗi niềm quê cũ thành đất khách
.
乱世而 不群
luànshì ér bù qún
Loạn thế nhi bất quần
Thời thế loạn lạc mà chẳng cùng nhau hợp lực
.
谁可解 君意
shuí kě jiě jūnyì
Thùy khả giải quân ý
Ai có thể hiểu được ý vua?
.
云游而 远去
yúnyóu ér yuǎn qù
Vân du nhi viễn khứ
Ngao du nơi xa xăm
.
心却系 故里
xīn què xì gùlǐ
Tâm khước hệ cố lí
Lòng lại nhớ quê nhà
.
饮一句离骚别愁
yǐn yījù lísāo bié chóu
Ẩm nhất cú ly tao biệt sầu
Uống một câu “biệt ly đừng sầu muộn”
.
醉一世报国春秋
zuì yīshì bàoguó chūnqiū
Túy nhất thế báo quốc Xuân Thu
Say một đời đền nợ nước Xuân Thu
.
奈何长路漫漫上下难求
nàihé zhǎng lù mànmàn shàngxià nán qiú
Nại hà trường lộ mạn mạn thượng hạ nan cầu
Đường dài mênh mang, thiên hạ khó cầu, biết phải làm sao?
.
哀民生几多忧
āi mínshēng jǐ duō yōu
Ai dân sinh kỷ đa ưu
Thương xót bách tính biết bao ưu sầu
.
唱一句离骚别愁
chàng yījù lísāo bié chóu
Xướng nhất cú ly tao biệt sầu
Hát một câu “biệt ly chớ sầu muộn”
.
叹一声知己难留
tàn yīshēng zhījǐ nán liú
Thán nhất thanh tri kỷ nan lưu
Than một tiếng tri kỷ khó níu giữ
.
心之所善无悔 终化作灰
xīn zhī suǒ shàn wú huǐ zhōng huà zuò huī
Tâm chi sở thiện vô hối, chung hóa tác hôi
Lòng hướng thiện cuối cùng hóa thành tro bụi cũng không hối tiếc
.
此梦若颠沛
cǐ mèng ruò diānpèi
Thử mộng nhược điên phái
Giấc mộng này nếu có bị vùi dập
.
留给后人玩味
liú gěi hòu rén wànwèi
Lưu cấp hậu nhân ngoạn vị
Đành để lại cho người đời sau suy xét
.
.
路漫漫其修远兮 吾将上下求索
lù mànmàn qí xiū yuǎn xī wú jiāng shàngxià qiúsuǒ
Lộ mạn mạn kì tu viễn hề, ngô tương thượng hạ cầu tác
Con đường này còn dài đằng đẵng, ta còn ngược xuôi thỉnh cầu tìm kiếm
.
长太息以掩涕兮 哀民生之多艰
zhǎng tài xí yǐ yǎn tì xī āi mínshēng zhī duō jiān
Trường thái tức dĩ yểm thế hề, ai dân sinh chi đa gian
Lấy tiếng thở dài giấu đi nước mắt, thương xót chúng sinh còn nhiều khó khăn
.
亦余心之所善兮 九死其犹未悔
yì yú xīn zhī suǒ shàn xī jiǔsǐ qí yóu wèi huǐ
Diệc dư tâm chi sở thiện hề, cửu tử kì do vị hối
Ta cũng là một lòng hướng thiện, chín lần chết cũng chẳng hề hối tiếc
.
既莫足为美政兮 吾从彭咸所居
jì mò zú wéi měi zhèng xī wú cóng péng xián suǒ jū
Kí mạc túc vi mỹ chính hề, ngô tòng Bành Hàm sở cư
Đã chẳng thể xây dựng triều chính, ta đành học theo Bành Hàm mà đi (4)
.
路漫漫其修远兮 吾将上下求索
lù mànmàn qí xiū yuǎn xī wú jiāng shàngxià qiúsuǒ
Lộ mạn mạn kì tu viễn hề, ngô tương thượng hạ cầu tác
Con đường này còn dài đằng đẵng, ta còn ngược xuôi thỉnh cầu tìm kiếm
.
长太息以掩涕兮 哀民生之多艰
zhǎng tài xí yǐ yǎn tì xī āi mínshēng zhī duō jiān
Trường thái tức dĩ yểm thế hề, ai dân sinh chi đa gian
Lấy tiếng thở dài giấu đi nước mắt, thương xót chúng sinh còn nhiều khó khăn
.
亦余心之所善兮 九死其犹未悔
yì yú xīn zhī suǒ shàn xī jiǔsǐ qí yóu wèi huǐ
Diệc dư tâm chi sở thiện hề, cửu tử kì do vị hối
Ta cũng là một lòng hướng thiện, chín lần chết cũng chẳng hề hối tiếc
.
既莫足为美政兮 吾从彭咸所居
jì mò zú wéi měi zhèng xī wú cóng péng xián suǒ jū
Kí mạc túc vi mỹ chính hề, ngô tòng Bành Hàm sở cư
Đã chẳng thể xây dựng triều chính, ta đành học theo Bành Hàm mà đi (4)
.
.
饮一句离骚别愁
yǐn yījù lísāo bié chóu
Ẩm nhất cú ly tao biệt sầu
Uống một câu “biệt ly đừng sầu muộn”
.
醉一世报国春秋
zuì yīshì bàoguó chūnqiū
Túy nhất thế báo quốc Xuân Thu
Say một đời đền nợ nước Xuân Thu
.
奈何长路漫漫上下难求
nàihé zhǎng lù mànmàn shàngxià nán qiú
Nại hà trường lộ mạn mạn thượng hạ nan cầu
Đường dài mênh mang, thiên hạ khó cầu, biết phải làm sao?
.
哀民生几多忧
āi mínshēng jǐ duō yōu
Ai dân sinh kỷ đa ưu
Thương xót bách tính biết bao ưu sầu
.
唱一句离骚别愁
chàng yījù lísāo bié chóu
Xướng nhất cú ly tao biệt sầu
Hát một câu “biệt ly chớ sầu muộn”
.
叹一声知己难留
tàn yīshēng zhījǐ nán liú
Thán nhất thanh tri kỷ nan lưu
Than một tiếng tri kỷ khó níu giữ
.
心之所善无悔 终化作灰
xīn zhī suǒ shàn wú huǐ zhōng huà zuò huī
Tâm chi sở thiện vô hối, chung hóa tác hôi
Lòng hướng thiện cuối cùng hóa thành tro bụi cũng không hối tiếc
.
此梦若颠沛
cǐ mèng ruò diānpèi
Thử mộng nhược điên phái
Giấc mộng này nếu có bị vùi dập
.
留给后人玩味
liú gěi hòu rén wànwèi
Lưu cấp hậu nhân ngoạn vị
Đành để lại cho người đời sau suy xét
.
Chú thích:
1. Tựa đề đặt theo bài thơ Ly Tao của Khuất Nguyên. Đây là một tác phẩm Trung Quốc tiêu biểu, được hậu nhân lấy làm biểu tượng cho thi ca (người làm văn, làm thơ, người đọc sách thời xưa thường được gọi là ‘tao nhân mặc khách’, Lê Thánh Tông gọi hội văn học thời Lê là ‘Tao đàn’, Thế Lữ viết ‘Mượn bút nàng Ly tao tôi vẽ’…). Về ý nghĩa, ‘Ly Tao’ nghĩa là ‘nỗi sầu ly biệt’. Đây nguyên là khúc dân ca thời Sở (Trung Quốc), nói về nỗi ai oán, lầm than, uất ức của dân chúng. (theo Baidu, thivien.net)
2. Khuất Nguyên, tên thực Bình, biệt hiệu Linh Quân – chính trị gia, một nhà thơ yêu nước nổi tiếng của Trung Quốc. Ông là người trong hoàng tộc nước Sở, làm chức Tả Đồ cho Sở Hoài Vương. Ông học rộng, nhớ dai, giỏi về chính trị, lại có tài văn chương. Lúc đầu ông được vua yêu quý, sau có quan lại ganh tài ông, tìm cách hãm hại. Vua Sở nghe lời gièm pha nên ghét ông. Ông âu sầu, ưu tư viết thiên Ly Tao để tả nỗi buồn bị vua bỏ. Đến cuối đời ông bị Sở Tương Vương đày ra Giang Nam (phía nam sông Dương Tử). Ông thất chí, tự cho mình là người trong sống trong thời đục, suốt ngày ca hát như người điên, làm bài phú “Hoài Sa” rồi ôm một phiến đá, gieo mình xuống sông Mịch La tự tử. Để tưởng nhớ về con người và cái chết bi ai của ông, hàng năm người ta tổ chức kỉ niệm vào ngày mồng năm tháng năm (Tết Đoan ngọ) (theo wikipedia)
3. Cây bạch chỉ là một loại thảo mộc làm thuốc. Cỏ thuyên là một loại cỏ thơm được nhắc đến trong sách cổ. (theo Google, Quick Trans)
4. Bành Hàm là một hiền sĩ đời Ân, can vua mà vua không nghe mới ôm đá mà tự trầm. Khuất Nguyên đã học cách tự vẫn của Bành Hàm – ôm đá nhảy xuống sông tự vẫn. (theo http://nguyendu.com.free.fr/)
Ga của Thỏ. 